قرارداد اجاره یکی از متداول‌ترین قراردادهای حقوقی در ایران است که به‌منظور اجاره ملک یا واحد تجاری بین موجر (مالک) و مستأجر تنظیم می‌شود. رعایت نکات کلیدی در تنظیم این قرارداد، از بروز اختلافات و مشکلات قانونی جلوگیری می‌کند. در ادامه چک‌لیستی از موارد مهم برای تنظیم قرارداد اجاره ارائه شده است.
فهرست مطالب
مشخصات طرفین قرارداد اجاره
- مشخصات موجر: نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس و شماره تماس مالک.
- مشخصات مستأجر: نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس و شماره تماس مستأجر.
- وکالت‌نامه: اگر قرارداد از طرف وکیل یا نماینده‌ای امضا می‌شود، وکالت‌نامه معتبر باید ارائه گردد.
مشخصات ملک اجاره‌ای
- آدرس کامل ملک: شامل پلاک ثبتی و مشخصات واحد.
- کاربری ملک: مسکونی، تجاری یا اداری. استفاده از ملک باید مطابق با کاربری ذکر شده باشد.
- مشخصات امکانات: شامل انشعابات (آب، برق، گاز) و سایر امکانات مانند پارکینگ، انباری و آسانسور.
شرایط مالی قرارداد اجاره
- مبلغ اجاره: مقدار اجاره‌بها به‌صورت ماهانه یا سالانه.
- ودیعه (رهن): مبلغ پرداخت‌شده به‌عنوان ضمانت که در پایان قرارداد بازپرداخت می‌شود.
- زمان پرداخت: تاریخ‌های مشخص برای پرداخت اجاره‌بها.
- نحوه پرداخت: مشخصات روش پرداخت (واریز بانکی، نقدی و غیره).
- هزینه‌های جانبی: توافق‌های مربوط به پرداخت شارژ ساختمان، قبوض آب، برق و گاز.
مدت قرارداد و تمدید آن
- مدت قرارداد: تاریخ شروع و پایان قرارداد.
- شرایط تمدید: نحوه توافق بر تمدید قرارداد و مبلغ اجاره‌بها در دوره بعدی.
تعهدات موجر در قرارداد
- تحویل ملک: تحویل ملک در تاریخ مقرر با وضعیت مناسب و امکانات اولیه.
- انجام تعمیرات اساسی: تعمیرات زیرساختی مانند لوله‌کشی، برق‌رسانی و سایر موارد مشابه.
- رعایت حق مستأجر: دخالت نکردن در استفاده مستأجر از ملک طی دوره اجاره.
تعهدات مستأجر در قرارداد اجاره
- پرداخت به‌موقع اجاره: پرداخت اجاره‌بها در تاریخ مقرر.
- استفاده مطابق کاربری: عدم تغییر کاربری ملک بدون اجازه موجر.
- حفظ و نگهداری ملک: استفاده درست و نگهداری از ملک.
- تحویل به موقع ملک: تخلیه ملک در پایان مدت قرارداد یا در صورت فسخ.
شرایط فسخ قرارداد قرارداد اجاره
- فسخ از سوی موجر: در صورت عدم پرداخت اجاره‌بها یا استفاده غیرمجاز از ملک.
- فسخ از سوی مستأجر: در صورت وجود عیب یا خرابی اساسی که موجر تعمیر نکند.
- مدت اطلاع قبلی: مدت زمانی که هر طرف باید برای فسخ قرارداد اطلاع دهد.
نحوه حل اختلاف
- مرجع حل اختلاف: مشخص کردن مرجع رسیدگی به اختلافات (مانند داور، شورای حل اختلاف یا دادگاه).
- شرط داوری: در صورت توافق طرفین، داوری برای حل اختلاف ذکر شود.
امضای قرارداد
- استعلام سند ملک: اطمینان از مالکیت موجر بر ملک.
- تنظیم قرارداد در دفاتر اسناد رسمی: برای اعتبار بیشتر و جلوگیری از بروز اختلافات، قرارداد می‌تواند به‌صورت رسمی ثبت شود.
- بیمه ملک: بررسی وجود بیمه آتش‌سوزی یا سایر بیمه‌ها برای ملک.
نقش قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول در قرارداد اجاره
با تصویب قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول در سال 1403، اهمیت ثبت رسمی قراردادهای اجاره نیز دوچندان شده است. این قانون تصریح می‌کند که:
- تمامی قراردادهای اجاره برای املاک غیرمنقول باید در دفاتر اسناد رسمی ثبت شوند.
- قراردادهای غیررسمی (عادی یا دستی) در دعاوی حقوقی اعتبار کمتری دارند.
- با ثبت رسمی، حقوق موجر و مستأجر تضمین شده و امکان سوءاستفاده کاهش می‌یابد.
این قانون همچنین دفاتر اسناد رسمی را ملزم می‌کند که استعلام‌های لازم درباره وضعیت ملک و مالکیت موجر را پیش از ثبت قرارداد دریافت کنند، که این امر امنیت حقوقی طرفین را به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
بدون دیدگاه